1行目: |
1行目: |
− | {{DISPLAYTITLE:COVID-19の影響による図書館の動向調査(2020/06/4)について}} | + | {{DISPLAYTITLE:COVID-19の影響による図書館の動向調査(2020/06/06)について}} |
− | 【現在、編集中】
| |
| | | |
| <div style="border:solid 1px black; padding: 5px; margin: 5px"> | | <div style="border:solid 1px black; padding: 5px; margin: 5px"> |
15行目: |
14行目: |
| :ウェブサイトの公開情報を集約(目視) | | :ウェブサイトの公開情報を集約(目視) |
| ;調査対象 | | ;調査対象 |
− | :全国の公共図書館・公民館図書室等、1708館(前回1708館) | + | :全国の公共図書館・公民館図書室等、1715館(前回1708館) |
| ;調査主体 | | ;調査主体 |
| :saveMLAK COVID-19libdataチーム 調査参加者28人 (有志) | | :saveMLAK COVID-19libdataチーム 調査参加者28人 (有志) |
37行目: |
36行目: |
| [[File:20200606_entrance-record-rate-by-prefecture.png|thumb|入館記録をとっている図書館の割合(都道府県別)]] | | [[File:20200606_entrance-record-rate-by-prefecture.png|thumb|入館記録をとっている図書館の割合(都道府県別)]] |
| | | |
− | [[File:20200606_COVID-19_libraries-services-chart.png|thumb|サービス推移図]] | + | [[File:20200606_COVID-19_libraries-services-chart.png|thumb|継続するサービス・制限の集計結果]] |
| | | |
| * 最後まで5都道県(北海道・埼玉県・千葉県・東京都・神奈川県)に出されていた緊急事態宣言が5月25日に解除されました。それにともない、特別措置法にもとづく図書館に対する休業要請も解除されました。 | | * 最後まで5都道県(北海道・埼玉県・千葉県・東京都・神奈川県)に出されていた緊急事態宣言が5月25日に解除されました。それにともない、特別措置法にもとづく図書館に対する休業要請も解除されました。 |
46行目: |
45行目: |
| * 新聞・雑誌の閲覧制限をしている図書館は428館ありました。 | | * 新聞・雑誌の閲覧制限をしている図書館は428館ありました。 |
| * インターネット端末の制限を行っている図書館は478館ありました。 | | * インターネット端末の制限を行っている図書館は478館ありました。 |
| + | * 「表1. 都道府県別の休館率および入館記録率」は末尾に記載しました。 |
| | | |
| == 再開にあたっての動き == | | == 再開にあたっての動き == |
86行目: |
86行目: |
| [https://web.archive.org/web/20200604130914/https://www.lib.city.katsushika.lg.jp/info;jsessionid=52966E3AAEC729C405B91E8770B593D8?0&pid=7399 葛飾区立図書館(東京都)]では、子ども司書クラブのメンバーが休校中に何をしていたかレポートを公表しています。 | | [https://web.archive.org/web/20200604130914/https://www.lib.city.katsushika.lg.jp/info;jsessionid=52966E3AAEC729C405B91E8770B593D8?0&pid=7399 葛飾区立図書館(東京都)]では、子ども司書クラブのメンバーが休校中に何をしていたかレポートを公表しています。 |
| | | |
− | [https://web.archive.org/web/20200606122204/https://www.library.mitaka.tokyo.jp/topics/2020051600026/ 三鷹市立図書館(東京都)]では、図書館が刊行する『三鷹文学散歩』の発刊30周年記念展示をオンラインで開催しています。 | + | [https://web.archive.org/web/20200606122204/https://www.library.mitaka.tokyo.jp/topics/2020051600026/ 三鷹市立図書館(東京都)]では、図書館が刊行する『三鷹文学散歩』の発刊30周年記念展示をオンラインで開催しています。 |
| | | |
| [https://library.city.nara.nara.jp/opw/OPW/OPWNEWS.CSP?PID=LOCNARAOPWAPINEWS&DB=LIB&MODE=1&LIB=&TKAN=&CLASS=1&IDNO=100018 奈良市立図書館(奈良県)]、[https://web.archive.org/web/20200606131829/https://www.library.city.hachioji.tokyo.jp/opw/OPW/OPWNEWS.CSP?ReloginFlag=1&CLASS=&DB=LIB&IDNO=100882&LIB=&MODE=1&PID=OPWMESS&TKAN= 八王子市立図書館(東京都)]では、オーディオブックを配信するサービスを開始しました。 | | [https://library.city.nara.nara.jp/opw/OPW/OPWNEWS.CSP?PID=LOCNARAOPWAPINEWS&DB=LIB&MODE=1&LIB=&TKAN=&CLASS=1&IDNO=100018 奈良市立図書館(奈良県)]、[https://web.archive.org/web/20200606131829/https://www.library.city.hachioji.tokyo.jp/opw/OPW/OPWNEWS.CSP?ReloginFlag=1&CLASS=&DB=LIB&IDNO=100882&LIB=&MODE=1&PID=OPWMESS&TKAN= 八王子市立図書館(東京都)]では、オーディオブックを配信するサービスを開始しました。 |
131行目: |
131行目: |
| == 前回調査からの動き == | | == 前回調査からの動き == |
| | | |
− | [https://web.archive.org/web/20200606123902/https://twitter.com/saitamaken_lib/status/1264008014794592256 埼玉県立図書館]は、5月23日にTwitterで図書館資料を利用する前後に手を洗うことを呼びかけました。 | + | [https://web.archive.org/web/20200606154137/http://www.sailib.com/jo6dku0bv-430/ 埼玉県立図書館]は、5月23日にTwitterで図書館資料を利用する前後に手を洗うことを呼びかけました。 |
| | | |
| [https://web.archive.org/web/20200606132558/http://www.jla.or.jp/Portals/0/data/content/information/coronakeii0527.pdf 日本図書館協会]は5月28日に「図書館における新型コロナウイルス感染拡大予防ガイドライン」の作成経緯・作成過程について」を公表しました。 | | [https://web.archive.org/web/20200606132558/http://www.jla.or.jp/Portals/0/data/content/information/coronakeii0527.pdf 日本図書館協会]は5月28日に「図書館における新型コロナウイルス感染拡大予防ガイドライン」の作成経緯・作成過程について」を公表しました。 |
137行目: |
137行目: |
| [https://web.archive.org/web/20200606115128/https://www.pref.saitama.lg.jp/a0804/atarashi_seikatsuyoshiki.html 埼玉県図書館協会]は、埼玉県の要請に基づき、5月29日に「安心安全宣言」を出しました。埼玉県からの認定証も公表されています。 | | [https://web.archive.org/web/20200606115128/https://www.pref.saitama.lg.jp/a0804/atarashi_seikatsuyoshiki.html 埼玉県図書館協会]は、埼玉県の要請に基づき、5月29日に「安心安全宣言」を出しました。埼玉県からの認定証も公表されています。 |
| | | |
− | 5月31日、国立大学図書館の開館状況調査が更新されました。
| + | 5月31日、[[:File:COVID-19_国立大学図書館.xlsx|国立大学図書館の開館状況調査]]が更新されました。 |
| | | |
| 株式会社カーリルは、6月1日、ブログに「[https://blog.calil.jp/2020/05/with-covid.html これまでとこれから]」を公表し、利用者目線での図書館利用方法を呼びかけています。また「Stay at home… Keep reading!」というキーワードでポスターをデザインし、CC0で自由利用できるようにしています。 | | 株式会社カーリルは、6月1日、ブログに「[https://blog.calil.jp/2020/05/with-covid.html これまでとこれから]」を公表し、利用者目線での図書館利用方法を呼びかけています。また「Stay at home… Keep reading!」というキーワードでポスターをデザインし、CC0で自由利用できるようにしています。 |
148行目: |
148行目: |
| ** https://web.archive.org/web/20200606132558/http://www.jla.or.jp/Portals/0/data/content/information/coronakeii0527.pdf | | ** https://web.archive.org/web/20200606132558/http://www.jla.or.jp/Portals/0/data/content/information/coronakeii0527.pdf |
| * 埼玉県図書館協会 | | * 埼玉県図書館協会 |
− | ** https://web.archive.org/web/20200606115128/https://www.pref.saitama.lg.jp/a0804/atarashi_seikatsuyoshiki.html | + | ** https://web.archive.org/web/20200606154137/http://www.sailib.com/jo6dku0bv-430/ |
| + | * 国立大学開館状況調査 |
| + | ** https://savemlak.jp/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:COVID-19_%E5%9B%BD%E7%AB%8B%E5%A4%A7%E5%AD%A6%E5%9B%B3%E6%9B%B8%E9%A4%A8.xlsx |
| * カーリル:これまでとこれから | | * カーリル:これまでとこれから |
| ** https://blog.calil.jp/2020/05/with-covid.html | | ** https://blog.calil.jp/2020/05/with-covid.html |
154行目: |
156行目: |
| ** https://web.archive.org/web/20200606141734/https://www.libraryfair.jp/news/9554 | | ** https://web.archive.org/web/20200606141734/https://www.libraryfair.jp/news/9554 |
| | | |
| + | == メディアによる調査結果の活用 == |
| + | |
| + | 図書館の休館がニュースに取り上げられる機会が増え、saveMLAKの調査データが活用されました。また、調査参加者への取材もありました。 |
| + | |
| + | * 中日新聞 2020年5月6日朝刊 |
| + | * 日本経済新聞 2020年5月16日朝刊 |
| + | ** https://www.nikkei.com/article/DGKKZO59159600V10C20A5MY5000/ |
| + | * 上毛新聞 2020年5月21日朝刊 |
| + | ** https://www.jomo-news.co.jp/feature/miyama/213965 |
| + | * withnews 2020年5月28日 |
| + | ** https://withnews.jp/article/f0200528006qq000000000000000W07n10101qq000021225A |
| + | * NHKニュース 2020年5月31日(←SignageNews「ニュース7」を含む) |
| + | ** https://www3.nhk.or.jp/shutoken-news/20200531/1000049573.html |
| + | |
| + | == 今後の予定:メンバーによる活動報告 == |
| + | |
| + | === Code4Lib JAPAN Conference 2020(2020年6月20・21日) === |
| + | |
| + | * ICTツールを活用した、COVID-19の影響による図書館の動向調査の取り組み(常川真央) |
| + | ** http://wiki.code4lib.jp/wiki/C4ljp2020/program ※オンライン開催、発表は二日目 |
| + | |
| + | === saveMLAK報告会2020(2020年6月28日) === |
| + | * 基調講演:図書館の動向調査の⽴ち上げと、ひろがり。 −「COVID-19 : 多くの図書館が閉館しています」(吉本⿓司、常川真央) |
| + | ** https://savemlak.jp/wiki/saveMLAK:Event/20200628 ※オンライン開催 |
| + | |
| + | == 次回調査予定 == |
| + | |
| + | 次回調査は'''6月18日(木)・19日(金)・20日(土)'''の予定です。 |
| | | |
| == 調査結果: '''調査データの公開'''== | | == 調査結果: '''調査データの公開'''== |
162行目: |
192行目: |
| * 図: [[:File:20200606_entrance-record-rate-by-prefecture.png|入館記録をとっている図書館の割合(都道府県別、2020年6月6日時点)]] | | * 図: [[:File:20200606_entrance-record-rate-by-prefecture.png|入館記録をとっている図書館の割合(都道府県別、2020年6月6日時点)]] |
| ** 元データ: 同上 | | ** 元データ: 同上 |
| + | |
| + | |
| + | {| class="wikitable sortable" style="text-align:right;" |
| + | |+表1. 都道府県別の休館率および入館記録率 |
| + | !style="text-align:center;background-color:lightgray;" | 都道府県 |
| + | !style="text-align:center;background-color:lightgray;" | 休館 |
| + | !style="text-align:center;background-color:lightgray;" | 開館 |
| + | !style="text-align:center;background-color:lightgray;" | 総計 |
| + | !style="text-align:center;background-color:lightgray;" | 休館率 |
| + | !style="text-align:center;background-color:lightgray;" | 入館記録 |
| + | !style="text-align:center;background-color:lightgray;" | 記録率 |
| + | !style="text-align:center;background-color:lightgray;" | 県立が入館記録 |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 北海道 |
| + | | |
| + | | 180 |
| + | | 180 |
| + | | 0% |
| + | | 28 |
| + | | 16% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 青森県 |
| + | | |
| + | | 38 |
| + | | 38 |
| + | | 0% |
| + | | 1 |
| + | | 3% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 岩手県 |
| + | | |
| + | | 34 |
| + | | 34 |
| + | | 0% |
| + | | 3 |
| + | | 9% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 宮城県 |
| + | | |
| + | | 36 |
| + | | 36 |
| + | | 0% |
| + | | 1 |
| + | | 3% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 秋田県 |
| + | | |
| + | | 26 |
| + | | 26 |
| + | | 0% |
| + | | 3 |
| + | | 12% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 山形県 |
| + | | |
| + | | 36 |
| + | | 36 |
| + | | 0% |
| + | | 19 |
| + | | 53% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 福島県 |
| + | | |
| + | | 56 |
| + | | 56 |
| + | | 0% |
| + | | 4 |
| + | | 7% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 茨城県 |
| + | | 2 |
| + | | 43 |
| + | | 45 |
| + | | 4% |
| + | | 20 |
| + | | 47% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 栃木県 |
| + | | 1 |
| + | | 25 |
| + | | 26 |
| + | | 4% |
| + | | 7 |
| + | | 28% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 群馬県 |
| + | | 2 |
| + | | 34 |
| + | | 36 |
| + | | 6% |
| + | | 5 |
| + | | 15% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 埼玉県 |
| + | | 30 |
| + | | 33 |
| + | | 63 |
| + | | 48% |
| + | | 11 |
| + | | 33% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 千葉県 |
| + | | 12 |
| + | | 43 |
| + | | 55 |
| + | | 22% |
| + | | 24 |
| + | | 56% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 東京都 |
| + | | 30 |
| + | | 31 |
| + | | 61 |
| + | | 49% |
| + | | 3 |
| + | | 10% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 神奈川県 |
| + | | 23 |
| + | | 11 |
| + | | 34 |
| + | | 68% |
| + | | 1 |
| + | | 9% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 新潟県 |
| + | | |
| + | | 31 |
| + | | 31 |
| + | | 0% |
| + | | 5 |
| + | | 16% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 富山県 |
| + | | |
| + | | 16 |
| + | | 16 |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 石川県 |
| + | | |
| + | | 20 |
| + | | 20 |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 福井県 |
| + | | |
| + | | 18 |
| + | | 18 |
| + | | 0% |
| + | | 3 |
| + | | 17% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 山梨県 |
| + | | 4 |
| + | | 19 |
| + | | 23 |
| + | | 17% |
| + | | 8 |
| + | | 42% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 長野県 |
| + | | 2 |
| + | | 70 |
| + | | 72 |
| + | | 3% |
| + | | 5 |
| + | | 7% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 岐阜県 |
| + | | 3 |
| + | | 40 |
| + | | 43 |
| + | | 7% |
| + | | 12 |
| + | | 30% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 静岡県 |
| + | | |
| + | | 36 |
| + | | 36 |
| + | | 0% |
| + | | 5 |
| + | | 14% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 愛知県 |
| + | | 6 |
| + | | 49 |
| + | | 55 |
| + | | 11% |
| + | | 17 |
| + | | 35% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 三重県 |
| + | | |
| + | | 28 |
| + | | 28 |
| + | | 0% |
| + | | 10 |
| + | | 36% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 滋賀県 |
| + | | |
| + | | 20 |
| + | | 20 |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 京都府 |
| + | | |
| + | | 23 |
| + | | 23 |
| + | | 0% |
| + | | 9 |
| + | | 39% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 大阪府 |
| + | | |
| + | | 44 |
| + | | 44 |
| + | | 0% |
| + | | 11 |
| + | | 25% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 兵庫県 |
| + | | |
| + | | 42 |
| + | | 42 |
| + | | 0% |
| + | | 9 |
| + | | 21% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 奈良県 |
| + | | 2 |
| + | | 23 |
| + | | 25 |
| + | | 8% |
| + | | 1 |
| + | | 4% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 和歌山県 |
| + | | 3 |
| + | | 27 |
| + | | 30 |
| + | | 10% |
| + | | 5 |
| + | | 19% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 鳥取県 |
| + | | |
| + | | 20 |
| + | | 20 |
| + | | 0% |
| + | | 1 |
| + | | 5% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 島根県 |
| + | | |
| + | | 19 |
| + | | 19 |
| + | | 0% |
| + | | 1 |
| + | | 5% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 岡山県 |
| + | | |
| + | | 27 |
| + | | 27 |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 広島県 |
| + | | |
| + | | 24 |
| + | | 24 |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 山口県 |
| + | | |
| + | | 19 |
| + | | 19 |
| + | | 0% |
| + | | 2 |
| + | | 11% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 徳島県 |
| + | | |
| + | | 24 |
| + | | 24 |
| + | | 0% |
| + | | 2 |
| + | | 8% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 香川県 |
| + | | |
| + | | 16 |
| + | | 16 |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 愛媛県 |
| + | | |
| + | | 20 |
| + | | 20 |
| + | | 0% |
| + | | 1 |
| + | | 5% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 高知県 |
| + | | |
| + | | 29 |
| + | | 29 |
| + | | 0% |
| + | | 2 |
| + | | 7% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 福岡県 |
| + | | 5 |
| + | | 55 |
| + | | 60 |
| + | | 8% |
| + | | 21 |
| + | | 38% |
| + | | ○ |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 佐賀県 |
| + | | |
| + | | 21 |
| + | | 21 |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | | 0% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 長崎県 |
| + | | |
| + | | 22 |
| + | | 22 |
| + | | 0% |
| + | | 2 |
| + | | 9% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 熊本県 |
| + | | |
| + | | 41 |
| + | | 41 |
| + | | 0% |
| + | | 15 |
| + | | 37% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 大分県 |
| + | | 1 |
| + | | 18 |
| + | | 19 |
| + | | 5% |
| + | | 7 |
| + | | 39% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 宮崎県 |
| + | | |
| + | | 26 |
| + | | 26 |
| + | | 0% |
| + | | 3 |
| + | | 12% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 鹿児島県 |
| + | | 1 |
| + | | 43 |
| + | | 44 |
| + | | 2% |
| + | | 1 |
| + | | 2% |
| + | | |
| + | |- |
| + | |style="text-align:left;font-weight:bold;" | 沖縄県 |
| + | | |
| + | | 32 |
| + | | 32 |
| + | | 0% |
| + | | 1 |
| + | | 3% |
| + | | |
| + | |- |
| + | !style="text-align:left;font-weight:bold;" | 集計 |
| + | !style="text-align:right" | 127 |
| + | !style="text-align:right" | 1588 |
| + | !style="text-align:right" | 1715 |
| + | !style="text-align:right" | 7% |
| + | !style="text-align:right" | 289 |
| + | !style="text-align:right" | 18% |
| + | !style="text-align:right" | 13 |
| + | |} |
| + | ※記録率は、開館している図書館のうち入館記録をとっている図書館の割合 |